Informatie
- Eisen aan de praktijk
- Werven van patiënten
- Instrumentarium
- Farmacologie
- Eindtermen
- Handige documenten
- Annuleringsregeling
- Links en literatuur
Eisen aan de praktijkruimte
Voor het goed uitoefenen van het volledig oogheelkundig consult moet in de praktijk een geschikte ruimte zijn voor oogheelkundig onderzoek. Een geschikte ruimte is:
- Te verduisteren.
- Groot genoeg en de minimale afstand is 2.5 meter van visuskaart tot spiegel.
- Toegankelijk voor alle artsen gedurende het grootste deel van de dag.
Tijdens de cursus wordt uitgebreid ingegaan op de logistiek.
Werven van patiënten
Voor de cursus wordt u mogelijk gevraagd om patiënten te werven. Hierbij bieden wij u hulp aan door praktische wenken en wat hulpteksten. Als u deze gebruikt, dan lukt het eigenlijk altijd om voldoende deelnemers te krijgen omdat patiënten meestal baat hebben bij een grondig onderzoek, waar ze ook vragen over kunnen stellen. De meeste patiënten dragen ook graag bij aan een goede doel: “het onderwijzen van huisartsen”. U krijgt altijd bericht over de uitkomst van het onderzoek en u mag het consult declareren. Bent u ‘oogheelkundig gediplomeerd’ dan geldt daarbij het verhoogde tarief.
Soorten oogproblematiek
Het is belangrijk dat u geen patiënten vraagt die al jaren bij een oogarts lopen en ingewikkelde beelden hebben. Het gaat om mensen met:
– oogklachten die nog niet uitgebreid onderzocht zijn.
– beginnend cataract of maculadegeneratie
– diabetes, hart- vaatziekten of risicofactoren daaromtrent.
– een blanco ooganamnese, maar boven 60 jaar zijn en twee jaar niet meer onderzocht.
Het is het moeilijk om patiënten met problematiek van het voorste oogsegment te werven (rood oog, blepharitis, tranende ogen e.d.). Als zo’n patiënt daags voor de cursus op het spreekuur komt, dan kunt u de patiënt mogelijk nog overhalen om deel te nemen.
Degenen die meedoen hoeven niet persé uit uw eigen praktijk afkomstig te zijn. Ook patiënten uit andere praktijken, kennissen en familieleden van patiënten en van deelnemende huisartsen (in opleiding) zijn welkom.
Methoden voor werving
Nodig mensen uit voor deelname via:
– uw eigen spreekuur, dat van uw collega’s of de AIOS.
– de assistente
– een aankondiging in de wachtkamer en op de website van de praktijk.
– een telefonische oproep van patiënten met een relevante oogaandoening.
Een opgehangen aankondiging in de wachtkamer of op het loketglas van de assistente werkt doorgaans goed. Een voorbeeld van een werftekst is hier te vinden. In alle gevallen is het raadzaam om geschreven informatie voor de geïnteresseerde patiënt bij de hand te hebben , evenals een standaardtekst waarop tijd, datum en procedure bij verhindering staan aangegeven.
Vraag de assistente om een lijst bij te houden van personen die zich opgeven inclusief telefoonnummer. Vraag de assistentie ook alle opgegeven personen een dag van tevoren te bellen om de afspraak te bevestigen en het tijdstip en wijze van ophalen nog eens door te nemen.
Instrumentarium
Het volledige set van instrumentarium omvat:
- Visuskaart; bij voorkeur in de vorm van een verlichte visuskast met kaart met Landolt-ringen en Burghardt kinderkaart.
- Amslerkaart zwart met witte strepen voor de arts, wit met zwarte strepen voor de patient
- Occluder (zwart glaasje). Afdekglaasje met spleet.
- Pinhole disk (stenopeïsche opening)
- Wentelglas (lorgnet) met S + 0.50 en S – 0.50
- Lang stereotest type 1
- TNO-stereotest met bril
- Traanpuntsondes konisch klein, klein-middel, middel
- Anel-naalden Luer lock, 1 recht, 1 gebogen
- Oogguts
- Oogboor
- Epileerpincet
- Brilloupe
- Heine indirecte oogspiegel 3.5 volt-lampje met oplaadbaar handvat van 3.5 volt
- Volk-lens 20 D en evt 90 D lens
- Spleetlamp
- ICare handtonometer of de op de spleetlamp gemonteerde applanatietonometer
Aanbevolen leveranciers
OptiekXL https://www.optiekxl.nl/
De eigenaar van OptiekXL is doorgaans op een van de cursusdagen aanwezig.
Medisch Service Nederland (MSN) https://www.medischservice.nl
Farmacologie
Een lijst van geneesmiddelen en de werking ervan:
Pupilverwijders:
0.5% Tropicamide (parasympaticolyticum; weringsduur ongeveer 1 uur minims
Pupilvernauwer:
pilocarpine (parasympaticomimeticum): vervallen
Anaesteticum cornea:
oxybuprocaïne; al dan niet in combinatie met fluoresceïne minims
Kleuren oppervlakkige laesies cornea:
fluoresceïne handig in combinatie met oxybuprocaïne minims of losse steriel verpakte strips fluoresceïne
Poetsen oogranden bij blefaritis:
alcoholvrije demake-up
Eindtermen
De huisarts wordt met vrijwel alle facetten van de oogheelkunde geconfronteerd tijdens zijn werk en dient deze uit te oefenen met als basispakket de kennis en kunde zoals omschreven in de eindtermen van de huisartsopleiding en de NHG-standaarden. De huisarts met specifieke kennis en kunde op oogheelkundig gebied biedt, naast een ruimer pakket, kwalitatief hoogstaande zorg op dit specifieke terrein. Na het volgen van de 2x een basiscursus moet de oogheelkundig bekwame huisarts in staat zijn:
- onderscheid te maken tussen ongecompliceerde en gecompliceerde refractieafwijkingen en op basis daarvan het kunnen opstellen van een gericht behandeladvies.
- het zelf kunnen onderzoeken en behandelen van kleine oogheelkundige kwalen zoals een chalazion, chronische blepharitis en de meeste corpora aliena. Middels kleine chirurgie perioculaire structuren kunnen behandelen en de proef van Anel kunnen uitvoeren.
- met behulp van een spleetlamp een cataract kunnen beoordelen en op basis daarvan kunnen bepalen wat de juiste vervolgbehandeling moet zijn (bijvoorbeeld afwachten of verwijzen bij indicatie voor een operatieve therapie).
- patiënten met diabetes en andere aandoeningen van het achterste oogsegment te vervolgen middels de directe en indirecte fundoscopie en via de spleetlamp en op het juiste moment verwijzen (de kern vormt hierbij: geen patiënten verwijzen die geen afwijkingen hebben).
- als onderdeel van het oogonderzoek een tonometrie uit te voeren ter bepaling van de oogboldruk en goed gereguleerde glaucoompatiënten (samen met de oogarts) te vervolgen (controles).
- aan de patiënt adequate voorlichting te geven met betrekking tot oogheelkundige afwijkingen en brillen.
- oogheelkundige kennis beter te integreren met kennis van overige aandoeningen
Handige documenten
Informatie voor patiënten die willen deelnemen aan de cursus
Brief aan huisartsen die patiënten willen werven en leveren
Adviezen over hoe patiënten te werven voor de cursus
Tips over hoe patiënten te werven voor AIOS
Huisartseninformatie over de opzet van de cursus die patiënten willen werven en leveren
Voorwaarden
Er kan alleen worden deelgenomen aan de cursus indien het inschrijfgeld is voldaan. Voorwaarden voor de restitutie van inschrijfgelden bij annulering van de cursus zijn als volgt:
| Als u onze inzet (STOOHN) of die van een derde (partij) op het gebied van opleiding/training moet annuleren, dan geldt een annuleringstermijn van minimaal 1 maand voor de geplande uitvoeringsdatum. Heeft u niet of niet tijdig geannuleerd, dan brengen wij de volgende kosten in rekening: – Bij annuleren vanaf 1 maand of langer voor het begin van de uitvoeringsdatum volgt volledige restitutie. – Bij annulering in de vierde, derde of tweede week voor de geplande uitvoeringsdatum volgt 50% restitutie. – Bij annuleren vanaf 1 week of minder voor de geplande uitvoeringsdatum volgt geen restitutie. |
Links
www.oogartsen.nl
Dit is een uitstekende site met teksten betreffende de gehele oogheelkunde en gemaakt door de Deventer oogartsen. De taal is zodanig dat goed opgeleide leken de tekst kunnen begrijpen. Voor hen is de site ook in eerste instantie bedoeld. Voor huisartsen bevat de site veel waardevolle informatie (ook films).
www.timroot.com/videos
Rootatlas is interessante site van de Amerikaanse oogarts Timothy Root. De site bevat een keur aan filmpjes over oogpathologie en oogheelkundige vaardigheden.
Literatuur
Oogheelkunde
In 2016 is het nieuwe boek Oogheelkunde in de serie Praktische huisartsgeneeskunde verschenen, onder redactie van Y. van Leeuwen, M. Van den Maegdenbergh, B.A.E. van der Pol en J. de Waard, ISBN 978-90-313-9925-3. Meerdere STOOHN medewerkers hebben een forse bijdrage geleverd. Een boek met veel praktische adviezen voor de huisarts en theoretisch meer uitgebreider dan het basisboek Oogheelkunde in de serie Practicum huisartsgeneeskunde.
Oogheelkunde, Practicum huisartsgeneeskunde
Van het bekende rode boekje is er een nieuwe druk 2013 geschreven door dr. Y.D. van Leeuwen en drs. M.C.A.J. Van den Maegdenbergh.
ISBN 978-90-313-9925-3
Handboek diagnostische verrichtingen in de huisartspraktijk.
Het handboek diagnostische verrichtingen in de huisartspraktijk, onder redactie van in ’t Veld, Goudswaard en Dijkstra, beschrijft gedetailleerd 5 diagnostische verrichtingen voor de eerstelijns oogheelkunde zoals visusonderzoek, diagnostisch refractioneren, Amslertest, onderzoek met de spleetlamp en funduscopie.
Kleine kwalen in de huisartsenpraktijk
Kleine kwalen en alledaagse klachten bij ouderen
Ouderengeneeskunde in de eerste lijn
ISBN 978-90-368-2834-5
Ook aan deze boeken hebben STOOHN medewerkers een bijdrage geleverd.
ISBN: 9789036815086
ISBN: 9789031399253
Brassé MM, Van Leeuwen YD†. De amslertest, onontbeerlijk bij visusklachten. Huisarts Wet 2021;64:DOI: 10.1007/s12445-021-1076-4
Clinical ophthalmology
Het boek van Kanski Clinical ophthalmology is onontbeerlijk voor degenen die de indirecte fundusopie beoefenen. Het bevat o.a. een veelheid aan fundusbeelden met een korte, heldere uitleg. Het boek is een echt visueel naslagwerk!
Handbook of Retinal Screening in Diabetes.
Het boek is geschikt voor de beginnende grader diabetische retiopathie.